China

di nyɛla tiŋgbaŋ shɛli din be Asia Wulumpuhili polo. Bɛ niriba bee bi yɛltɔɣa yuli m-booni Chaanis

E-Class

China
maŋsulinsi tiŋgbani, socialist state, secular state, constitutional republic, tingbani, people's republic, dictatorship of the proletariat, state with limited recognition, communist state
Pahi la China, East Asia Mali niŋ
Di pilli ni 1 Silimin gɔli October 1949 Mali niŋ
Yuli ꠌꠣꠄꠘꠣ Mali niŋ
Yu'maŋli 中华人民共和国 Mali niŋ
Zuliya wuhibu 中华人民共和国, 中華人民共和國 Mali niŋ
Yɛtɔɣa sabbu gahinda ˈfɔɽkərɛpʉblɪkən ˈçiːnɑ Mali niŋ
Participant in BASIC countries, Group of Five, China-CELAC Forum Mali niŋ
Binyarsi Suɣubu Shɛi Hong Kong Baptist University Library Special Collections & Archives Mali niŋ
Ŋun pili Chinese Communist Party Mali niŋ
Yɛltɔɣa din nyɛ tuma ni dini Standard Mandarin, Chinese, languages of China Mali niŋ
Tiŋgbani silima March of the Volunteers Mali niŋ
Kali Chinese culture Mali niŋ
Dunia yaɣili Asia Mali niŋ
Tiŋa China Mali niŋ
Tinzuɣu Beijing Mali niŋ
Wakati luɣili China Standard Time, UTC+08:00, Asia/Shanghai, Asia/Urumqi Mali niŋ
Located in/on physical feature China Mali niŋ
Territory claimed by Taiwan Mali niŋ
Tiŋgbaŋ yaɣili calinli 35°50′41″N 103°27′7″E Mali niŋ
Coordinates of easternmost point 47°44′7″N 134°46′7″E Mali niŋ
Coordinates of northernmost point 53°33′30″N 123°16′0″E Mali niŋ
Coordinates of southernmost point 18°9′35″N 109°34′30″E Mali niŋ
Coordinates of westernmost point 39°22′48″N 73°29′59″E Mali niŋ
Highest point Mount Everest Mali niŋ
Lowest point Ayding Lake Mali niŋ
Office held by head of state President of the People's Republic of China Mali niŋ
Tiŋgban zuɣ'lana Xi Jinping Mali niŋ
Office held by head of government Premier of the People's Republic of China Mali niŋ
Tiŋgbani zuɣ'lana Li Qiang Mali niŋ
Kpamba yaɣili State Council of the People's Republic of China Mali niŋ
Loo zalibu yaɣa National People's Congress Mali niŋ
Saliya dibu kpamba ban be tooni Supreme People’s Court of the People's Republic of China, Supreme People's Procuratorate Mali niŋ
Central bank People's Bank of China Mali niŋ
Tingbani liɣiri renminbi Mali niŋ
Laɣigu pilibu shee Tiananmen Mali niŋ
Duhubu yaɣili right Mali niŋ
Niɣilim buɣum polo puloku balishɛli NEMA 1-15, Europlug, AS/NZS 3112 Mali niŋ
Din doli na Republic of China Mali niŋ
Taɣi Republic of China, Inner Mongolian People's Republic, Q15904324, Kingdom Shunzheng, Q15909533 Mali niŋ
Lahabaya dundɔŋ din mali dihitabili https://www.gov.cn/, https://english.www.gov.cn/ Mali niŋ
Hasitagi China Mali niŋ
Top-level Internet domain .cn, .中国, .中國, .公司 Mali niŋ
Zal'kpana sabiri kpani Constitution of the People's Republic of China Mali niŋ
Tuuta flag of China Mali niŋ
Coat of arms National Emblem of the People‘s Republic of China Mali niŋ
Geography of topic geography of China Mali niŋ
Nahingbaŋ not-free country Mali niŋ
Taarihi bachikpani dalinli history of the People's Republic of China, history of China Mali niŋ
Ziligi naba trafiki yaɣili left Mali niŋ
Economy of topic economy of the People's Republic of China Mali niŋ
Demographics of topic demographics of the People's Republic of China Mali niŋ
Mobile country code 460 Mali niŋ
Tiŋgbani boligu zalikpana +86 Mali niŋ
Trunk prefix 0 Mali niŋ
Zuɣusaa zuɣusaa tangalimia lamba 119, 110, 120 Mali niŋ
GS1 tiŋgbani code 690-699 Mali niŋ
Lansisi plati koodi RC Mali niŋ
Maritime lamba kalinli 412, 413, 414 Mali niŋ
Stack Exchange tag https://travel.stackexchange.com/tags/china Mali niŋ
Unicode bachinima 🇨🇳 Mali niŋ
Category for maps Category:Maps of China Mali niŋ
Map
China Tuuta

China (中国)[1], din yumaŋli n-nye People's Republic of China nyɛla tiŋgbaŋ shɛli din be Asia Wulumpuhili polo. Bɛ niriba bee bi yɛltɔɣa yuli m-booni Chaanis[2]. Di daadam biɛligu n-gari andunia zaa tiŋgbana ka bi kalinli yuuni 2019 daa ku miri salo biliyɔŋ zaɣ'yini ni pirigili. Tiŋgbaŋ maa yaliŋ ni paai maali miliyɔŋ dibaa awei ni pirigili. Dini n-pahi tiŋgbani dibaa'ta bee anahi din galisi andunia zaa. Siasa laɣingu din yuli booni Chinese Communist Party (CCP)[3] nyɛ siasa laɣingu sheli ko din be tiŋgbani maa ni. Tiŋgbani maa pirigi la ʒii bu'pishi ni ata (23) zuɣu, ka dibaa anu za digama zuɣu, ka dibaa anahi mi be sulinsi ni (Beijing[4][5][6], Tianjin[7], Shanghai[8], ni Chongqing[9]). A maa, tiŋgbaŋ shɛŋa bɛla Hong Kong[10] ni Macau tiŋgbana maa ni.

Tarihi mali niŋ

China gba pahi la tiŋgbaŋ shɛŋa ban n-daa tuui nye neesim andunia ni luɣu shɛli din yuli booni Yellow River la din be China poli waa din be wulimpuhili polo la. China daa pahila tiŋgbaŋ shɛŋa ban daa kuli su andunia daabilim tum dunia piligu zaŋ hali ni wayo. China siasa nam dibu diri dɔli daŋ dundɔya, niri kam ŋun yi dili kuli yɛn bɛla dini hali ka Naawuni ti bɔhi O zuɣu. Ban daa pili di nam maa dibu n daa nyɛ Xia[11] dundɔli. Yuuni 300 BCE, Qin n-daa laɣim piligu China tiŋgbani. Din nyaaŋa, Han (206 BCE - 220 CE)[12] dundɔli n-daa di nam maa ka bɛ ʒaamani daa nyɛ lebigimsim pam ka mani takariti malibu, compass , bindira kɔbu ni Ashibitinima nɛma.

Tang ʒamani (618-907) ni ka China daa pili marafa ti zim malibu ka Northern Song (960-1127) mi da naai bi Four Great Invention. Tang biɛhigu daa wuligimi n-gili Asia zaa ha, ka vo daabihi yi bɔba ni yaɣa zaa.

Qing[13] sulinsi saha maa daa nyɛla din daa nyɛ biɛrim ni kpɛnkpili nima ban daa nyɛ saani shɛbi ban daa ka na ni bi ti tuhi fa China maa. Lala maa zuɣu, China ni daa diri bi nama shɛm daa taɣi mi yuuni 1912 saha shɛli Xinhai Revolution ni daa niŋ la. Din nyaaŋa, China yuli daa kpalim la Republic of China (ROC)[14][15]. Japan gba daa ti liriba mi saha shɛli andunia zaa tɔbu din pahi ayi la ni daa ti ŋmɛra.

China ni daa ti tuhi tabi la daa che ka bi pirigi tiŋgbani maa bu yi zuɣu:Mao Zedong[16] n-daa kpa People's Republic of China tiŋgbani ka Kuomintang, ŋun daa zani n-ti Republic of China (ROC) gomnanti mii daa labi nti kpa tiŋ yuli booni Taiwan kuligi duli.

Bɛ tooi booni People's Republic of China (PRC) Mainland China bee Mainland din yɛn che ka di mali waligimsim ka che Republic of China (ROC bee Taiwan).

China n-do bu yi bi yi ti kaani andunia bundaamba, ka do piligu bin'shiɛɣu kam malibu pɔlo ka lahi nyɛ daabi gonaate ban daabilim gari andunia zaa.

Di piligu mali niŋ

Bachi shɛli bini booni China ŋɔ pun nyɛla bin'shɛli din be biɛhigu ni zuŋɔ yuun' tuhu-pihiyɔbu m-bala, amaa China kɔnko n-daa booni li. Baŋdiba ban vihi viɛnyɛla wuhiya ni China bachi ŋɔ yila Portugueses, Malay ni Persian bachi kura la puuni shɛli bini booni Cīna, India ni daa tooi booni shɛli la tum kurumbuna saha la.

China bela 1516 Portuguese Jɔnal din yuli daa booni Duarte Barbosa ka Richard Eden yuuni 1555 daa be bachi lebigibu la ni.


Kundivihira mali niŋ

  1. Benjamin Elman. China (English). Retrieved December 15, 2020.
  2. Zundark. Chinese language (English). Retrieved 2001-09-27.
  3. The Chinese Communist Party’s Ideology and Global Ambitions (English). whitehouse.gov. Retrieved June 26, 2020.
  4. Beijing (English). wikivoyage.org.
  5. Current Local Time in Beijing, Beijing Municipality, China (English). timeanddate.com.
  6. 24.4.254.xxx. Beijing (English). Retrieved 2001-11-05.
  7. Baruch Boxer. Tianjin (English). britannica.com.
  8. Shanghai (English).
  9. Chongqing. Chongqing (English).
  10. Hong Kong (English). Retrieved December 2020.
  11. Emily Mark. Xia Dynasty (English). Retrieved 10 January 2016.
  12. Joshua J. Mark. Han Dynasty (English). Retrieved 3 July 2020.
  13. Qin (221–206 BCE) and Han (206 BCE–220 CE) dynasties (English). britannica.com.
  14. China/Taiwan: Evolution of the “One China” Policy—Key Statements from Washington, Beijing, and Taipei (English). EveryCRSReport.com. Retrieved March 12, 2001.
  15. Rigley. Republic of China (1912–1949) (English). Retrieved 2011-09-21.
  16. Mao Zedong outlines the new Chinese government (English). history.com. Retrieved September 21.