Կիրիբատի (անգլ.՝ Republic of Kiribati), պետություն Խաղաղ օվկիանոսում, Օուշն կղզում, Գիլբերտի, Լայն և Ֆենիքս կղզիախմբերի վրա։

Կիրիբատի
Կիրիբատիի դրոշ Զինանշան


Կարգավիճակ ինքնիշխան պետություն, կղզային պետություն և կղզեխմբային պետություն
Պետական լեզու անգլերեն և Gilbertese?
Մայրաքաղաք Հարավային Տարավա
Օրենսդիր մարմին House of Assembly of Kiribati?
Երկրի ղեկավար Taneti Maamau?
Կառավարության ղեկավար Taneti Maamau?
Ազգաբնակչություն 119 438 մարդ (2020)
Հիմն Տեիրակե Կաինի Կիրիբատի
Կարգախոս Te Mauri, te Raoi ao te Tabomoa և For travellers
Հիմնադրված է հուլիսի 12, 1979 թ.
Արժույթ Կիրիբատիի դոլար և Ավստրալիական դոլար
Կենտրոնական բանկ Bank of Kiribati?
Ժամային գոտի UTC+12, UTC+13, UTC+14, Pacific/Tarawa?[1], Pacific/Kanton?[1] և Pacific/Kiritimati?[1]
Հեռախոսային կոդ +686
Ինտերնետ-դոմեն .ki
Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս 0,624[2]
kiribati.gov.ki(անգլ.)

Երկրի ամենաբարձր կետը գտնվում է Բանաբա կղզում։

Բնակչությունը կազմում է 60 հազար մարդ (1979), հիմնականում՝ միկրոնեզացիներ և պոլինեզացիներ։

Վարչական կենտրոնը՝ Տարավա։

Անվանում խմբագրել

Մինչև 1979 թվականի հուլիսը Մեծ Բրիտանիայի տիրույթ էր և կոչվում էր Գելբերտի կղզիներ՝ նրա կազմի մեջ մտնող համանուն կղզիների անունով (անվանվել են ի պատիվ անգլիացի ծովագնաց Թոմաս Հիլբերտի, ով 1788 թվականին այցելել էր այդ կղզիներ)[3]։

Պատմություն խմբագրել

Կղզիները հայտնաբերել են իսպանացիները`1606 թվականին։ 1892 թվականին դարձել է Մեծ Բրիտանիայի պրոտեկտորատ, ապա՝ գաղութ, 1979 թվականի հուլիսի 12-ից՝ անկախ պետություն։

Տնտեսություն խմբագրել

Զբաղվում են կոկոսի արմավենու և հացի ծառի մշակությամբ, ձկնորսությամբ։ Արտահանվում է ոչ մեծ քանակությամբ կոպրա (կոկոսյան ընկույզի միջուկ)։ Օուշն կղզում կան ֆոսֆորի հանքեր։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/australasia
  2. Human Development ReportUNDP, 2022.
  3. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».
  Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կիրիբատի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 460