Energiedemocratie: alternatieven voor een duurzame toekomst

In dit hoofdstuk pleit Dries Goedertier (adviseur studiedienst ACOD) voor een democratisch gestuurd energiesysteem, met nieuwe vormen van publiek en collectief eigendom, georiënteerd op sociale en ecologische rechtvaardigheid.

Zijn startpunt voor een analyse is het huidige EU-energiebeleid. Een kritische evaluatie leert volgens hem dat een marktgerichte benadering niet tot de nodige overgang naar 100% hernieuwbare energie zal leiden. Niet de markt maar de overheid is de geschikte actor om de energietransitie te bewerkstelligen.

De auteur pleit daarbij voor een pluralistisch publiek en democratisch energiesysteem dat steunt op een mix van lokale, gedecentraliseerde energiecoöperaties en stadsbedrijven enerzijds en regionale en nationale overheidsbedrijven anderzijds.

Duitsland, Costa Rica, Uruguay en Denemarken kunnen daarbij als inspiratie dienen om ook in België een strategie uit te werken voor de democratische verwezenlijking van een sociaal rechtvaardige energietransitie.

“Het huidige beleidsparadigma met zijn focus op publiek gefinancierde winstgaranties voor private energiespelers is duidelijk onsuccesvol. Overheden moeten de transitie plannen en niet overlaten aan de markt en private investeerders.”

Dries Goedertier werkt sinds 2015 als adviseur voor de studiedienst van de Algemene Centrale der Openbare Diensten (ACOD). Hij levert bijdragen aan het debat over de eigendomsvormen en instituties die het meest geschikt zijn om maatschappelijk gedefinieerde doelen te realiseren.