آدينه، ١١ آذرماه، براي دوستداران ميراث طبيعي و فرهنگي شهرستان نجف‌آباد اصفهان، شب درازي بود، شبي پر از دلهره و نگراني.
دوستداران ميراث فرهنگي نجف‌آباد، در كنار «پنگ‌خانه باغ نو»، يكي از كهن‌ترين ساعت‌هاي آبي جهان، گرد هم آمدند تا از ويراني شبانه‌اش به دست شهرداري اين شهر جلوگيري كنند.
«پنگ‌خانه»ها را كه مي‌توان ساعت آبي برشمرد، شيوه‌ي نوآورانه‌ي ايراني‌ها براي برآورد زمان آبياري، هستند. در هنگامه‌اي كه چيزي به نام ساعت، بر مچ دست نبسته بوديم، بر ديوار خانه آويزان نكرده بوديم و بر ميدان شهر نيز از ساعت خبري نبود، با بهره‌گيري از ابزاري به‌نام پنگ، در جايي كه به پنگ‌خانه، نامور است، زمان آبياري هر زمين برآورد مي‌‌شد.
نويد حسني از فعالان فرهنگي اين شهر گفت: «متوجه شديم كه باهمه‌ي كارهايي كه براي جلوگيري از ويراني پنگ‌خانه انجام داده‌‌ايم و با نامه‌نگاري‌هاي سازمان‌های مردم‌نهاد براي جلوگيري از كار راه‌سازی، شهرداري دست به كار راهسازي شده است. شهرداري در اين راهسازي، در طرح تازه‌اي كه گويا مهندس‌ها، ريخته‌اند، مي‌خواهد، بلوار تازه‌ساز وليعصر را به خيابان دلگشا، وصل كند. در اين راه، خيابان جوي خارون به همراه شماري باغ و درخت، جوي كهنسال خارون، پنگ‌خانه‌ي باغ نو و ١٥٠ اصله درخت چنار كهنسال در كنار جوي خارون، نابود مي‌شوند.»
حسني با اشاره به اين‌كه اقتصاد نجف‌آباد از دیرباز بر پایه‌ي کشاورزی و باغبانی بوده است، گفت: «با توجه به این‌که در گذشته ابزاري همچون ساعت برای تعیین زمان آب‌رسانی و تعیین سهم هر کشاورز از آب، در دسترس نبوده، کشاورزان با روشي نوآورانه که در جايي به نام پنگ‌خانه انجام می‌شده‌است، زمان آبياري هر زمين را برآورد مي‌كرده‌اند.»
پنگ‌خانه‌ها، در میان زمين‌هاي کشاورزی و در نزدیکی منبع آب ساخته مي‌شده‌اند. پنگ‌خانه‌ها، چهارتاقي‌هاي كوچكي هستند که چند جوی آب از كنارش می‌گذشته‌است. مسوول بخش‌بندي آب و سنجش زمان، كه مورداعتماد كشاورزان و مردم بوده و به «ميراب»، نامور بوده، مسووليت اين كار را بر دوش داشته است.
نام پنگ‌خانه از ظرف فلزي كوچكي كه به «پنگ»، نامور بوده، گرفته شده است. به گفته‌ي حسني، اين ظرف فلزي كوچك كه در ته خود، سوراخ ريزي دارد، ابزار سنجش زمان آبياري هر كشاورز بوده است. آب از درون اين سوراخ كوچك به درون ظرف، راه مي‌يافته و هر بار پر شدن ظرف، يك پنگ، به شمار مي‌آمده است.
حسني گفت: «بلوار وليعصر شهر نجف‌آباد كه تاكنون تا كناره‌ي پنگ‌خانه‌ي باغ‌نو، راهسازي شده، بنابر طرح جامع شهرداري، قرار است در دنباله، براي اين كه به خيابان دلگشا برسد، راهش را كج كند. بر سر اين راه كج‌شده نيز پنگ‌خانه‌ي كهنسال شهر قرار گرفته است.»
بنابر سخنان وي، افزون‌بر پنگ‌خانه‌ي تاريخي شهر با ادامه‌ي اين بلوار، همه‌ي درختان چند‌ده‌ساله‌اي كه در اين راه، در كنار جوي خارون، هستند، ريشه‌كن مي‌شوند.
او با اشاره به خشكسالي‌هاي كنوني، روند خشك كردن باغ‌ها و درخت‌ها و بي‌توجهي به كاشت درخت، خشكاندن و يا قطع كردن اين‌شمار، درخت را اندوهبار برخواند.
نويد حسني گفت: «شب ١١ آذرماه، دوستداران ميراث طبيعي و فرهنگي نجف‌آباد، پلك روي هم نگذاشتند. آن‌ها، سرما را به جان خريدند و به كنار پنگ‌خانه آمدند تا از ويراني‌اش جلوگيري كنند.»
به گفته‌ي وي با اين كه اين تجمع هيچ‌گونه جنبه‌ي سياسي نداشت اما با حضور مامورین نیروی انتظامی مردمي كه آمده بودند تا بگويند كه خواهان حفظ این دو میراث گرانبها(پنگ‌خانه و درختان) هستند، متفرق شدند.
نويد حسني گفت: «افزون‌بر اين‌كه خواهان پاسداري از پنگ‌خانه‌هاي شهر به عنوان يكي از كهن‌ترين ساعت‌هاي آبي جهان هستيم، دوستداران ميراث تاريخي و طبيعي نجف‌آباد، اميدوارند كه با همكاري شهرداری، فرمانداری و میراث فرهنگی استان اصفهان، پنگ‌خانه باغ نو و پنگ‌خانه چناران، به سياهه‌ي(:فهرست) ميراث ملي كشور بپوندند.»
