กรุงเทพมหานคร

          กรุงเทพมหานคร (Krung Thep Maha Nakhon หรือ Bangkok Metropolitan) หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่า กรุงเทพฯ  นั้น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดเกล้าฯ พระราชทานนามราชธานีที่ทรงตั้งขึ้นใหม่ ดังปรากฏในหนังสือ "พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ ฉบับหอสมุดแห่งชาติ" ว่า

          "กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์"  ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้แปลงสร้อยที่ว่า "บวรรัตนโกสินทร์" เป็น "อมรรัตนโกสินทร์" ซึ่งคำอ่านถูกต้องเป็นดังนี้

          "กฺรุงเทบมะหานะคอน อะมอนรัดตะนะโกสิน มะหินทะรายุดทะยา มะหาดิหฺลกพบ นบพะรัดราดชะทานีบูรีรม อุดมราดชะนิเวดมะหาสะถาน อะมอนพิมานอะวะตานสะถิด สักกะทัดติยะวิดสะนุกำปฺระสิด"

          และถอดความเป็นอักษรโรมันได้ดังนี้

KRUNGTHEPMAHANAKHON 
AMONRATTANAKOSIN
MAHINTHARAYUTTHAYA
MAHADILOKPHOP
NOPPHARATRATCHATHANIBURIROM
UDOMRATCHANIWETMAHASATHAN
 AMONPHIMANAWATANSATHIT SAKKATHATTIYAWITSANUKAMPRASIT

          ถอดความเป็นภาษาไทยและแปลเป็นภาษาอังกฤษได้ดังนี้

          กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา
                    เมืองของเทวดา มหานครอันเป็นอมตะ
                    City of Angels, Great City of Immortals,
          มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์
                    สง่างามด้วยแก้ว ๙ ประการ และเป็นที่ประทับของพระเจ้าแผ่นดิน
                    Magnificient City of the Nine Gems, Seat of the King,
          อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์
                    เมืองที่มีพระราชวังหลายแห่ง ดุจเป็นวิมานของเทวดา
                    ซึ่งมีพระวิษณุกรรมสร้างขึ้นตามบัญชาของพระอินทร์
                    City of Royal Palaces, Home of Gods Incarnate,
                    Erected by Visvakarman at Indra's Behest.

ที่มา : จดหมายข่าวราชบัณฑิตยสถาน  ปีที่ ๓ ฉบับที่ ๓๑, ธันวาคม ๒๕๓๖