‘Belastingdienst beloofde ambtenaren niet te straffen om toeslagenaffaire’

De top van de Belastingdienst zou drie ambtenaren vorig jaar hebben beloofd hen niet te straffen voor de kindertoeslagenaffaire, als zij mee zouden werken aan een onderzoek naar het schandaal. De drie ambtenaren om wie het gaat, volgens beide media ‘hoofdrolspelers’ in de affaire, zouden dit bij de Belastingdienst hebben afgedwongen. Dat schrijven RTL Nieuws en Trouw dinsdagavond op basis van eigen bronnen.

Het gaat om een drietal ambtenaren van de anti-fraude-eenheid Combiteam Aanpak Facilitators, schrijven Trouw en RTL Nieuws. Voorwaarde voor het uitblijven van disciplinaire maatregelen was wel dat zij zouden meewerken aan een intern onderzoek naar de affaire. De informatie die de drie in gesprekken met de onafhankelijke Auditdienst Rijk zouden prijsgeven, zou niet tegen hen gebruikt worden. De gespreksverslagen zouden bovendien geheim blijven, en de belastende informatie zou niet in de personeelsdossiers van het drietal opgenomen worden.

De toenmalige hoogste ambtelijke baas van de Belastingdienst, Jaap Uijlenbroek, zou op de hoogte zijn geweest van de afspraak. Uijlenbroek zou er persoonlijk met de betrokken ambtenaren over hebben gesproken. Hij werd daarop teruggefloten door het ministerie van Financiën, blijkt uit een dinsdag verstuurde brief aan de Tweede Kamer. Volgens het ministerie konden „vermoedens van ambtsmisdrijven niet bij voorbaat uitgesloten worden”. In januari dit jaar werd Uijlenbroek ontslagen.

Aangifte

In de toeslagenaffaire merkten ambtenaren van de Belastingdienst duizenden ouders, veelal met een dubbele nationaliteit, die kinderopvangtoeslag ontvingen, onterecht aan als fraudeurs. Hun kinderopvangtoeslag werd stopgezet en in sommige gevallen moesten ouders tot tienduizenden euro’s aan uitgekeerde toeslag terugbetalen. Achteraf bleek er geen sprake van fraude te zijn geweest. Veel van de gedupeerde gezinnen raakten in de financiële problemen.

Mogelijk zijn er tussen 2013 en 2017 ook misdrijven gepleegd rond de affaire. Naar aanleiding van het advies van strafrechtexpert en extern onderzoeker Hendrik Jan Biemond deed het ministerie van Financiën vorige week aangifte tegen de Belastingdienst wegens beroepsmatige discriminatie en knevelarij (het vorderen of ontvangen van een bedrag, terwijl de ambtenaar in kwestie weet dat deze actie niet terecht is). Of bepaalde ambtenaren ook nog persoonlijk worden vervolgd, is aan justitie.