HOME > FU MEMBRE > KERKGESCHIEDENIS > EBGS 275 jaar < U bent hier

EVANGELISCHE BROEDERGEMEENTE IN SURINAME

275 JAAR

Op 20 december 2010 herdenkt de Evangelische Broedergemeente in Suriname haar 275 jarig bestaan. Activiteiten in verband met dit heugelijk feit zijn reeds aan het begin van de Hernhuttermaand (augustus) van start gegaan. Zo klonken de kerkklokken van de Grote Stadskerk (Mamakerki) bij de openingsdienst i.v.m. de festiviteiten, begin augustus.


Oorsprong

De Evangelische Broedergemeente (Unitas Fratrum), waarvan de leden ook wel de Hernhutters of de Moravische Broeders worden genoemd, zijn een piëtistische opwekkingsbeweging daterend uit de eerste helft van de 18e eeuw. De Evangelische Broedergemeente is wereldwijd in 30 landen aktief en telt ongeveer één miljoen leden, waarvan de helft in Afrika.

Ongeveer 50% van de afro-Surinamers in Suriname is lid van de Evangelische Broedergemeente. Daarnaast komen de leden uit alle bevolkingsgroepen van Suriname.


Zinzendorf

De drijvende kracht achter de Evangelische Broedergemeente was Nikolaus Ludwig Graaf von Zinzendorf (1700-1760). Zinzendorf maakte als staatsman vele reizen door Europa en maakte van de gelegenheid gebruik het Evangelie van Jezus Christus uit te dragen. De EBG is in 1722 door hem gesticht, toen hij voor enkele Europese vervolgde Moravische broeders op zijn landgoed Berthelsdorf (Saksen/Duitsland) het dorp Herrnhut bouwde. Hij stelde zijn beweging "unter des Herrn Hut" ("onder de hoede van de Heer") vanwaar ook de naam van deze beweging afkomstig is. Zinzendorf was wars van allerlei onenigheid over dogmatische geloofspunten en wilde terug naar een levend en oprecht geloof in de Heer Jezus Christus. Hij streefde ernaar een hechte eenheid onder de christenen die op zijn landgoed woonden te bewerkstelligen.


Opwekking

Op 13 augustus 1727 vond tijdens een avondmaalsviering in Herrnhut het begin van een opwekking plaats, waarbij gelovigen intens verdriet toonden over hun zonden en elkaar vergeving vroegen en schonken. Er wordt weleens gezegd dat dit de grootste opwekking na Pinksteren in Jeruzalem moet zijn geweest. Hieruit is een enorm zendingsbewustzijn ontstaan. Vanuit de gemeente in Herrnhut trokken honderden jonge mannen en vrouwen de wereld in om het Evangelie aan andere volken bekend te maken. Wie meer wil lezen over deze opwekking zou het boek "Kracht van Omhoog" of in het engels: "Power from on high" geschreven door Rev. John Greenfield, moeten lezen.


Suriname

In Suriname is de Evangelische Broedergemeente het grootste protestantse kerkgenootschap met zo'n 60.000 leden. Het werk begon op 20 augustus 1735 met de komst van de eerste Duitse zendelingen t.w. George Bergwig, George Piesch en Cristoph von Larisch. Er is in eerste instantie veel werk verricht onder de toenmalige negerslaven.


Evangelieverspreiding en zaken doen

Het Evangelie werd door de zendelingen vooral voorgeleefd en daardoor waren ze geloofwaardig. Zinzendorf had bij vertrek uit Duitsland als instructie aan hen meegegeven: "als je slaven wil bereiken, moet je bereid zij zelf slaaf te worden." Er werden vrijgekochte slaven in dienst genomen die men naast lezen en schrijven ook een vak leerde. Zo begon de EBG-firma Kersten met twee ex-slaven, die van de zendelingen het kleermakersvak leerden; later voortgezet met twee anderen die tot bakkers werden gevormd. Zo ontstond de Kersten bakkerij. Verder groeide dit bedrijf uit tot wat het nu geworden is: de Kersten Holding Company met verschillende werkmaatschappijen, w.o. Het Warenhuis, BEM, TWS, CKC Motors, CKC Machinehandel/SURMAC, ALGINCO, HOTEL KRASNAPOLSKY, BERG EN DAL RESSORT, MEDICARE, VENSUR, INCOM. Alle EBG bedrijven in zowel Suriname, Curacao, St. Maarten, USA en Europa zijn onderdeel van "The Moravian Church Foundation". Voor meer informatie is het boek "Zending, Zaken en Bezinning" geschreven door Albert Helman, een aanrader.


Sociaal pedagogisch werk

Naast het stimuleren van mensen tot het dienen van de Heer met 'hart, mond en handen', werd ook veel geïnvesteerd in het oprichten van Scholen en andere Opleidingsinstituten. Tevens werd de Medische Zending een belangrijk onderdeel in het werk. Verschillende Ziekenhuizen en Poliklinieken werden zowel in Paramaribo als daarbuiten (binnenland) opgezet. Het Diakonessenhuis werd samen met andere protestantse kerken opgericht en Huize Albertine is nog steeds een thuis voor vele Seniore Burgers. Het kinderhuiswerk, het Theologisch Seminarie, waar predikanten worden gevormd en het Jeugdcentrum zijn eveneens werkarmen van de Evangelische Broedergemeente.

Bij 275 jaar Evangelische Broedergemeente in Suriname past een oude kerkhistorische uitspraak:"Soli Deo Gloria!"(alleen aan God alle eer!)

Carl Breeveld

Nadere info: www.moravianchurch.sr

GROTE STADSKERK der EBGS 230 JAAR

31 mei 1778 - 31 mei 2008


Prijze Masra joe mi zieli; alasani, disi de na mi ini,
moe prijze Hem Santa nem!
Prijze Masra, joe mi zieli; no vergiti ala da boen
disi Hem ben doe joe! Ps. 103:1,2

Op zaterdag 31 mei 2008 bestond de Grote Stadskerk aan de Steenbakkerijstraat 21 te Paramaribo, 230 jaar.

De geschiedenis van de EBGS gaat terug tot 7 augustus 1735 toen de eerste Hernhutterzendelingen George Piesch, Georg Berwig en Heinrich Christof van Larisch hier voet aan wal zetten. Het is duidelijk dat ze hier waren ter verkondiging van het evangelie. Dit geschiedde onder zeer moeilijke omstandigheden, zelfs zo erg, dat hun missie niet geheel als geslaagd kon worden beschouwd. Reden waarom ze terugkeerden naar hun land. Het zendingswerk zou echter hoe dan ook moeten worden voortgezet.


Begin 1765

Begin november 1765 kwamen de broeders Johan Christof Schmidt, Johan Gottlieb Krohn en Christoph Kersten aan in Paramaribo. Ze waren van Herrnhut uitgegaan om het zendingswerk voort te zetten. Twee jaren later en wel op 27 februari 1767 betrokken zij het huisje en ruim erf aan de Steenbakkerijstraat/hoek Maagdenstraat (waar thans het hoofdkantoor van de EBGS is gevestigd). Op de zolder in een kamer van 6 x 8m werd alvast kerk gehouden. De gemeenteleden bestonden grotendeels uit slaven. Na veel inspanningen kon op deze kamer de 35-jarige negerslaaf en kleermakersassistent Christiaan Cupido als eerste bekeerling worden gedoopt door Christoph Kersten. Dat was op 21 juli 1776. Daarna werden nog in hetzelfde jaar achttien personen gedoopt, van wie vier tot het Heilig Avondmaal konden worden toegelaten. Dit was het begin van de Creolengemeente in Paramaribo. (De zendingsfirma Kersten, gesticht door de zakenman/kleermaker en zendingsleider Christoph Kersten in 1768 bestond toen reeds tien jaren).


Het eerste kerkgebouw

De ruimte op de zolder was inmiddels vanwege de groei van de gemeente te klein geworden , daarom werd besloten om een echt kerkgebouw op te zetten. Dit eerste gebouw werd toen gebouwd op dezelfde plaats waar thans de Grote Stadskerk staat. De plechtige inwijding was op 31 mei 1778. Om 9.00 uur 's morgens werd liefdemaal gehouden met de gemeente, die inmiddels tot 52 zielen was aangegroeid. In zijn inwijdingsgebed droeg zendeling Kersten het Godshuis aan God op. In de namiddag hield hij een preek over het woord uit Haggai 2:10. "In deze plaats zal ik vrede geven, spreekt de Heer der heerscharen". Met deze inwijding is de geschiedenis van de Grote Stadskerk begonnen.


Ruimte te klein geworden

Reeds in het tweede jaar moest het kerkgebouw worden vergroot vanwege de toename van het aantal leden. Er waren echter geen middelen voor. De leden waren echter zeer bewogen en werkten spontaan mee aan extra collectes en andere vrijwillige bijdragen. Voor hun was het namelijk van enorm belang dat de preekbeurten en de avondmaalsvieringen steeds voortgang hadden, aangezien zij daaruit kracht en troost vonden. En ja... zodoende was het mogelijk om met de vergroting een aanvang te maken. De inwijding vond plaats op 10 april 1813. In 1824 was de totale schuld afgelost.


Nieuw kerkgebouw

In 1827 was het aantal gemeenteleden aangegroeid tot meer dan 1600 (in tegenstelling tot 277 in het jaar 1781). Toen kon er niet meer gedacht worden aan vergroting van de ruimte, maar aan een geheel nieuw kerkgebouw. De eerste steen daarvoor werd gelegd op 21 juli 1827. De inwijding van het gereedgekomen gebouw vond plaats op 21 juli 1828 door Praeses W.Ch. Genth.
In 1847, 1869 en 1870 vonden er grote veranderingen plaats. Na de verbouwing van 1917 werd in 1926 een aanvang gemaakt met een grote restauratie.


De veranderingen

De middendeur van de straatzijde, die
eerder niet aanwezig was, werd aange-
bracht, met daarboven het 'geboorte'
getal 1778 en de tekst: 'God is liefde'.
Het dak kreeg de huidige vorm. De kan-
sel werd voor het eerst gebruikt op 21
augustus 1870. De galerijen, zogenaam-
de binnenbalconnen, werden aange-
bracht. De ruimte daarboven werd deels
gebruikt als woongelegenheid van enke-
le zendelingen en voor kerkelijke doel-
einden. De tekst uit Psam 103:1 en 2,
namelijk "Prijze Masra, joe mi zieli", en-
zovoorts, werd rondom de balconnen
in vergulde letters aangebracht op 21
juli 1878. Het orgel dat door de firma
Weigle in Stuttgart was geleverd, vond
een plaats boven. Het werd een grote
gebeurtenis toen op 27 mei 1870 de
vijftig kisten, waarin het orgel verpakt was, van de mailsteiger werden gehaald. De ezelkar, die de eerste kist bracht, was met bloemen versierd en werd met gezang ontvangen. De 26ste juni werd het orgel plechtig ingewijd. Boven de klokketoren achter het kerkgebouw hangt nog steeds (sedert 1861) een zwaar gegoten kerkbel vervaardigd door de Duitser Fredericht Gruhl in Kleinwelke, Saksen.


De betekenis van de kerk

De betekenis van de Grote Stadskerk is in Suriname van niet te onderschatten waarde. De Grote Stadskerk is de kerk waar op 1 juli 1863 de Emancipatiedienst op feestelijke wijze werd gehouden en de vrijgekomen slaven in Suriname God hebben aangeroepen en gedankt voor de door Hem geschonken vrijheid. Vanuit dit kerkgebouw gingen honderden broeders en zusters de vrijheid tegemoet.
Verder wordt dit kerkgebouw ook gebruikt voor concerten, muziekensembles, korenfestivals, enzovoorts.
Het eerste, oudste en grootste kerkgebouw van de EBGS met een capaciteit van meer dan duizend personen is niet alleen een kostbaar bezit van de EBGS, maar ook een historisch nationaal monument van Suriname.
De Grote Stadskerk heeft een bakstenen 'basement' en is verder geheel van hout, hetgeen voortdurend onderhoud vereist. Een kerkgebouw behoort te allen tijde in een goede staat en conditie te verkeren. Een fraai uitziend kerkgebouw nodigt immers kerkbezoekers uit.


De organisatie

De organisatie van de Grote Stadskerk is reeds enkele jaren in handen van een Gemeentebestuur, bestaande uit elf personen. De Gemeente telt vandaag ongeveer 600 leden, van wie bijna de helft contribueert. Het bestuur dat in de eerste plaats aan het Regionale Bestuur rapporteert, wordt in zijn werk ondersteund door commissies. Er is een zondagschool, die door meer dan vijftig kinderen wordt bezocht. Het gemengd koor Comenia (waarmee bijna 60 jaar geleden is begonnen) is ook aan de kerk verbonden.
De kerkdeuren zijn gedurende het hele jaar elke zaterdagavond en zondagmorgen open. Op de zaterdag worden zangdiensten gehouden (Nederlands, Surinaams, als ook Aria) en op de zondag preekdiensten. Bijzondere diensten worden ook gehouden zoals de viering van het Heilig Avondmaal, Doop, zo ook op bepaalde Christelijke feestdagen en sommige nationale feestdagen. Soms worden er ook dankdiensten gehouden, enzovoorts. Catechesatie-lessen worden verzorgd, bidstond en Bijbelstudie worden des dinsdags gehouden.


Onderhoud

Het is niet eenvoudig om dit gigantisch bouwwerk te onderhouden. Er is ontzettend veel inspanning voor nodig. Dankzij echter de genade van de Heer, zijn het bestuur, de goed ondersteunende gemeenteleden en andere kerkbezoekers in staat het geheel goed in stand te houden.


Nieuw orgel

Intussen was het nodig geweest de kerk van een nieuw orgel te voorzien. Dit orgel dat besteld is in de Verenigde Staten van Noord Amerika en 62.700 US dollars kost, is inmiddels in Suriname aangekomen en door de inmiddels uit de Verenigde Staten in Suriname gearriveerde technicus op de juiste plaats in de kerk geïnstalleerd. Een deel van het bedrag is reeds betaald, mede dankzij de grote inspanningen van bestuur en gemeenteleden. Er zal hard moeten worden gewerkt om het saldobedrag af te lossen. De leden van de Grote Stadskerk doen hun offergave altijd met een blijmoedig hart. Daarom zal het met Gods genade wel gaan. Hulde aan hen allen en aan andere personen die de kerk bezoeken.
Tegenwoordig is de Grote Stadsgemeente geen 'creolengemeente' meer, doch bestaat uit een diversiteit aan bevolkingsgroepen. De Grote Stadskerk is gesitueerd in het Stadscentrum, namelijk de Steenbakkerijstraat en bevindt zich dus heden ten dage in een zakenwijk. De gemeenteleden komen vanuit verschillende wijken, zoals binnen de kom van de stad, de rand van de stad, maar ook uit de distrikten.

Feestcomité

Een door het bestuur ingesteld comité is bezig aan de samenstelling van een feestprogramma. Het is echter begrijpelijk dat, gezien de hoge schuld, de viering sober zal worden gehouden.


Het Gemeentebestuur van de
Grote Stadskerk


Bericht geplaatst juni 2008