Εντμόν ντε Γκονκούρ

Γάλλος συγγραφέας (1822-1896)

Ο Εντμόν ντε Γκονκούρ (γαλλικά: Edmond Huot de Goncourt), 26 Μαΐου 1822 – 16 Ιουλίου 1896, ήταν Γάλλος συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, κριτικός τέχνης και εκδότης βιβλίων.

Εντμόν ντε Γκονκούρ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Edmond de Goncourt (Γαλλικά)
Γέννηση 26  Μαΐου 1822[1][2][3]
Νανσύ[4][5]
Θάνατος 16  Ιουλίου 1896[1][2][6]
Maison d'Alphonse Daudet
Τόπος ταφής Κοιμητήριο της Μονμάρτρης
Χώρα πολιτογράφησης Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες Γαλλικά[1]
Σπουδές Λύκειο Κοντορσέ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα συγγραφέας[7][8][9]
ιστορικός της τέχνης[10]
ιστορικός[7]
ημερολογιογράφος
κριτικός λογοτεχνίας
θεατρικός συγγραφέας[8]
κριτικός[8]
Εργοδότης Le Figaro
Περίοδος ακμής 1851[11] - 1896[11]
Οικογένεια
Αδέλφια Ζυλ ντε Γκονκούρ[12]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής
γενικός διαγωνισμός
Συνεργάτης Ζυλ ντε Γκονκούρ
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Είναι ο ιδρυτής της Ακαδημίας Γκονκούρ που απονέμει κάθε χρόνο το ομώνυμο βραβείο. Μέρος του έργου του είναι γραμμένο σε συνεργασία με τον αδελφό του Ζυλ ντε Γκονκούρ. Τα έργα των αδελφών Γκονκούρ θεωρούνται πρόδρομοι του νατουραλιστικού μυθιστορήματος. Σημαντικό είναι επίσης και το Ημερολόγιο, αποκαλυπτική αυτοβιογραφία και μνημειώδης ιστορία της κοινωνικής και λογοτεχνικής ζωής στο Παρίσι του 19ου αιώνα.[13]

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Εντμόν ντε Γκονκούρ γεννήθηκε στο Νανσί στις 26 Μαΐου 1822. Προέρχονταν από αριστοκρατική οικογένεια με καταγωγή από το Γκονκούρ στο νομό Ωτ-Μαρν. Ο πατέρας του πέθανε όταν αυτός και ο αδελφός του Ζυλ ήταν παιδιά. Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός ιππικού και διοικητής στη Μεγάλη Στρατιά του Ναπολέοντα Α' και ο παππούς του Ζαν-Αντουάν Υό ντε Γκονκούρ αντιπρόσωπος στην Εθνοσυνέλευση του 1789. Ο Εντμόν φοίτησε στο Παρίσι στο Λύκειο Ερρίκου Δ΄ και στο Λύκειο Κοντορσέ, στο οποίο σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία από το 1840 έως το 1842, και στη συνέχεια νομικά μεταξύ 1842 και 1844.[14]

Μετά τον θάνατο της μητέρας τους το 1848, τα αδέρφια κληρονόμησαν εισόδημα που τους επέτρεψε να ζήσουν άνετα και να ασχοληθούν με τα καλλιτεχνικά τους ενδιαφέροντα. Ο Εντμόν, μαζί με τον μικρότερο αδερφό του Ζυλ, υπήρξε φίλος των Ιβάν Τουργκένιεφ, Πωλ Γκαβαρνί, Γκυστάβ Φλωμπέρ, Αλφόνς Ντωντέ, Εμίλ Ζολά, Γκυ ντε Μωπασσάν, Εζέν Καριέρ και Τεοντόρ ντε Μπανβίλ, μεταξύ άλλων. Στο λογοτεχνικό σαλόνι τους όπου δέχονταν κάθε Κυριακή τη συντροφιά του για πολλά χρόνια, σύχναζαν όλοι οι αξιόλογοι λογοτέχνες και καλλιτέχνες της εποχής. Εκεί γεννήθηκε και η ιδέα της ίδρυσης της Ακαδημίας Γκονκούρ.

 
Ο Εντμόν ντε Γκονκούρ στο γραφείο του

Ο Εντμόν ντε Γκονκούρ κληροδότησε ολόκληρη την περιουσία του για την ίδρυση και τη συντήρηση της Ακαδημίας Γκονκούρ. Στη μνήμη του αδελφού και συνεργάτη του Ζυλ ντε Γκονκούρ που πέθανε σε ηλικία 40 ετών τον Δεκέμβριο του 1870, κάθε Δεκέμβριο από το 1903, η Ακαδημία απονέμει το Βραβείο Γκονκούρ. Είναι το πιο έγκριτο βραβείο στη γαλλόφωνη λογοτεχνία, που απονέμεται στο «καλύτερο φανταστικό πεζογραφικό έργο της χρονιάς».

Ο Εντμόν ντε Γκονκούρ πέθανε σε ηλικία 74 ετών στο Σαμπροζαί, κοντά στο Παρίσι, στο κτήμα του φίλου του Αλφόνς Ντωντέ στις 16 Ιουλίου 1896 και ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο της Μονμάρτρης στο Παρίσι μαζί με τον μικρότερο αδελφό του.

Έργο Επεξεργασία

 
Φωτογραφία του Εντμόν (αριστερά) και του Ζυλ (δεξιά) ντε Γκονκούρ από τον Φελίξ Ναντάρ.

Για μεγάλο μέρος της ζωής του, ο Εντμόν ντε Γκονκούρ συνεργάστηκε με τον αδελφό του δημιουργώντας έργα κριτικής τέχνης, ημερολόγιο, κοινωνικές μελέτες όπως Ιστορία της γαλλικής κοινωνίας κατά την Επανάσταση (1854) και Πορτρέτα του 18ου αιώνα (1857). Για την τεκμηρίωση των έργων τους βασίστηκαν σε ιδιωτική αλληλογραφία, λογαριασμούς εφημερίδων, διαφημίσεις, ακόμη και μενού για δείπνο και περιγραφή ενδυμάτων για να αναπαραστήσουν τη ζωή συγκεκριμένων περιόδων της γαλλικής ιστορίας.

Στη συνέχεια στράφηκαν στο μυθιστόρημα. Με στυλιστική γραφή και σχολαστική τεκμηρίωση και προσοχή στη λεπτομέρεια, τα μυθιστορήματα των Γκονκούρ καλύπτουν τεράστιο φάσμα του κοινωνικού συνόλου: ο κόσμος της δημοσιογραφίας και της λογοτεχνίας στο Σαρλ Ντεμαγί (1860), της ιατρικής και των νοσοκομείων στο Αδελφή Φιλομένη (1861), την κοινωνία της ανώτερης μεσαίας τάξης στο Ρενέ Μωπεράν (1864), τον καλλιτεχνικό κόσμο στο Μανέτ Σαλομόν (1867) και την εργατική τάξη στο Ζερμινί Λασερτέ (1865), το πιο αξιοσημείωτο μυθιστόρημά τους, εμπνευσμένο από τη ζωή της υπηρέτριάς τους Ροζ, η οποία ζούσε διπλή ζωή παρασυρμένη από τα πάθη της. Η παρουσίαση των ανώτερων και κατώτερων κοινωνικών τάξεων από τους Γκονκούρ και η κλινική ανατομή των κοινωνικών σχέσεων βοήθησε στην καθιέρωση του λογοτεχνικού νατουραλισμού και άνοιξε το δρόμο σε μυθιστοριογράφους όπως ο Εμίλ Ζολά.[15]

Οι αδελφοί Γκονκούρ ήταν παθιασμένοι με την τέχνη, δημοσίευαν κριτικές των εκθέσεων του Σαλόν από το 1852 έως το 1868. Μεταξύ 1856 και 1875, δημοσίευσαν δοκίμια για την τέχνη του 18ου αιώνα προβάλλοντας τους ζωγράφους Αντουάν Βατώ, Φρανσουά Μπουσέ κ.α. στο έργο τους Η Τέχνη του 18ου αιώνα, το οποίο αναζωογόνησε την εκτίμηση για το ροκοκό. Δημοσίευσαν επίσης μελέτες για την ιαπωνική τέχνη και τους καλλιτέχνες Ουταμάρο και Χοκουσάι. Ήταν συλλέκτες έργων τέχνης και σπάνιων βιβλίων. Το σπίτι των αδελφών στο Ωτέιγ στο 16ο διαμέρισμα του Παρισιού, το οποίο αγόρασαν το 1868, ήταν μια βιτρίνα για τη συλλογή τους έργων γαλλικής τέχνης και τέχνης της Άπω Ανατολής του 18ου αιώνα. Ο Εντμόν περιέγραψε το σπίτι και το εσωτερικό του στο έργο του Το σπίτι ενός καλλιτέχνη (1881).[16]

Μετά τον θάνατο του Ζυλ το 1870, ο Εντμόν συνέχισε να γράφει μόνος του μυθιστορήματα και το Ημερολόγιο. Ολοκλήρωσε ημιτελή έργα από τη συνεργασία του με τον αδελφό του, όπως Ο Έρωτας τον 18ο αιώνα (1875). Μεταξύ 1878 και 1879, επιμελήθηκε και επανεξέδωσε το έργο Οι ερωμένες του Λουδοβίκου ΙΕ΄ (1860) σε τρεις τόμους: Μαντάμ ντυ Μπαρί, Μαντάμ ντε Πομπαντούρ και Η δούκισα ντε Σατωρού και οι αδελφές της. Το τελευταίο του μυθιστόρημα, Αγαπητή (1884), για μια νεαρή γυναίκα που εκφράζει την καλλιτεχνική της ευαισθησία, μπορεί να διαβαστεί ως εξερεύνηση της ιμπρεσιονιστικής τέχνης. Το 1885 συνέλεξε τις επιστολές του αγαπημένου αδελφού του και μεταξύ 1887 και 1896 εξέδωσε 9 τόμους του Ημερολογίου, μια αποκαλυπτική αυτοβιογραφία και μνημειώδης ιστορία της κοινωνικής και λογοτεχνικής ζωής στο Παρίσι του 19ου αιώνα.[17]

Επιλογή έργων Επεξεργασία

 
Τάφος των αδελφών Γκονκούρ, Παρίσι, κοιμητήριο της Μονμάρτρης

Με τον Ζυλ ντε Γκονκούρ Επεξεργασία

  • Histoire de la société française pendant la Révolution, 1854 - Ιστορία της γαλλικής κοινωνίας κατά την Επανάσταση
  • Portraits intimes du xviiie siècle, 1857 - Πορτρέτα του 18ου αιώνα
  • Histoire de Marie-Antoinette, 1858 - Ιστορία της Μαρίας Αντουανέτας
  • L'art du dix-huitième siècle, 1859-1870 - Η Τέχνη του δέκατου όγδοου αιώνα
  • Charles Demailly, 1860 - Σαρλ Ντεμαγί
  • Sœur Philomène, 1861 - Αδελφή Φιλομένη
  • Renée Mauperin, 1864 - Ρενέ Μωπεράν
  • Germinie Lacerteux, 1865 - Ζερμινί Λασερτέ, Ελληνική μετάφραση :Εκδόσεις Νεφέλη, 2010.
  • Idées et sensations, 1866 - Ιδέες και συναισθήματα
  • Manette Salomon, 1867 - Μανέτ Σαλομόν
  • Madame Gervaisais, 1869 - Μαντάμ Ζερβαιζαί
  • La Du Barry, 1878 - Λα ντυ Μπαρί
  • La Duchesse de Châteauroux et ses sœurs, 1879 - Η δούκισα ντε Σατωρού και οι αδερφές της
  • La Femme au dix-huitième siècle, 1887 - Η γυναίκα στον δέκατο όγδοο αιώνα
  • Madame de Pompadour, 1888 - Μαντάμ ντε Πομπαντούρ
  • Journal, Ημερολόγιο. Άρχισε να γράφεται από το 1851 από τους δύο αδελφούς μαζί και στη συνέχεια μόνο από τον Εντμόν μετά τον θάνατο του Ζυλ το 1870. Το ημερολόγιο εκδόθηκε σε 9 τόμους, ο πρώτος κατά τη διάρκεια της ζωής των συγγραφέων το 1866 με τίτλο Ιδέες και συναισθήματα και ο τελευταίος το 1896, δύο μήνες πριν από το θάνατο του Εντμόν.

Μόνος Επεξεργασία

  • La Fille Élisa, 1877 - Η Κόρη Ελίζα
  • Les Frères Zemganno, 1879 - Οι Αδελφοί Ζεμγκανό
  • La Maison d'un Artiste, τόμοι 2, 1881 - Το Σπίτι του καλλιτέχνη
  • La Faustin, 1882 - Η Φαυστίνα
  • Chérie, 1884 - Αγαπητή

Τέχνη Επεξεργασία

  • Catalogue raisonné de l'oeuvre peint, dessiné et gravé d'Antoine Watteau, 1875 - Κατάλογος πινάκων, σχεδίων και χαρακτικών του Αντουάν Βατώ
  • Catalogue raisonné de l'œuvre peint, dessiné et gravé de P. P. Prud'hon (1876) - Κατάλογος πινάκων, σχεδίων και χαρακτικών του Πιερ-Πωλ Πρυντόν
  • Outamaro, the painter of green houses, 1891- Ουταμάρο: Ο ζωγράφος των πράσινων σπιτιών
  • Hokousaï: l'art japonais au xviiie siècle, 1896 - Χοκουσάι: Η ιαπωνική τέχνη στον 18ο αιώνα

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11886441g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Гонкур». (Ρωσικά) d:Q84485328.
  3. 3,0 3,1 (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//1327/53. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. «Гонкур». (Ρωσικά) d:Q84485328.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2014.
  6. (Ολλανδικά) RKDartists. 344443. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. 7,0 7,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  8. 8,0 8,1 8,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/121796. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  10. «Dictionary of Art Historians» (Αγγλικά) goncourte. Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2022.
  11. 11,0 11,1 11,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/344443. Ανακτήθηκε στις 25  Νοεμβρίου 2022.
  12. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 1  Μαρτίου 2013. 500114949. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  13. . «biography.yourdictionary.com/edmond-de-and-jules-de-goncourt». 
  14. . «arthistorians.info/goncourte». 
  15. . «britannica.com/biography/Edmond-and-Jules-Goncourt». 
  16. . «franceculture.fr/personne-edmond-de-goncourt». 
  17. . «ia600906.us.archive.org/The journal of the de Goncourts; pages from a great diary.pdf» (PDF).