Patrimonio da Humanidade en Camboxa
artigo de listas da Wikimedia
Localización dos sitios de Camboxa na lista do Patrimonio Mundial.
O Patrimonio da Humanidade da Organización das Nacións Unidas para a Educación, a Ciencia e a Cultura (UNESCO) componse de lugares de importancia para o patrimonio cultural ou natural descritos na Convención do Patrimonio Mundial da UNESCO, estabelecida en 1972.[1] O patrimonio cultural está formado por monumentos (como obras arquitectónicas, esculturas monumentais ou inscricións), grupos de edificios e ruínas (incluíndo sitios arqueolóxicos). As paisaxes naturais (constituídas por formacións físicas e biolóxicas), as formacións xeolóxicas e fisiográficas (incluíndo os hábitats de especies de animais e plantas ameazadas) e os lugares naturais que son importantes dende o punto de vista da ciencia, a conservación ou a beleza natural, defínense como patrimonio natural.[2] Esta é unha lista do Patrimonio da Humanidade en Camboxa, especificamente clasificada pola UNESCO e elaborada de acordo con dez criterios principais, cuxos puntos son xulgados por especialistas na área. Camboxa ratificou a conveción o 28 de novembro de 1991.[3]
Camboxa conta con tres lugares clasificados como Patrimonio da Humanidade. Angkor foi incluído na lista en 1992 cando o país estivo brevemente gobernado pola misión das Nacións Unidas despois da guerra camboxano-vietnamita, en liña cos Acordos de Paz de París de 1991. O sitio foi clasificado inmediatamente na Lista do Patrimonio Mundial en Perigo co fin de afrontar con rapidez e eficiencia os problemas urxentes de conservación.[4] En 2004, Angkor foi eliminado da lista en perigo.[5] O Templo de Preah Vihear foi incluído en 2008, Sambor Prei Kuk en 2018 e Koh Ker en 2023.[3] Os catro sitios son culturais.
Lista de lugares Patrimonio da Humanidade editar
- Nome: segundo aparece no Comité do Patrimonio da Humanidade
- Rexión: de Camboxa
- Ano da inclusión: na lista da UNESCO
- Datos da UNESCO: o número de referencia do sitio; o ano en que o xacemento foi inscrito na Lista do Patrimonio Mundial; os criterios nos que apareceu: os criterios de (i) a (vi) son culturais, mentres que de (vii) a (x) son naturais.[6]
| Nº | Nome | Imaxe | Localización | Ano da inclusión | Datos da UNESCO | Descrición |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 01 | Angkor |
 |
Siem Reap | 1992 | 668; i, ii, iii, iv (cultural) | A zona de Angkor, unha das maiores áreas arqueolóxicas do mundo, foi o lugar das capitais do Imperio Khmer dende o século IX ata o século XV. Os templos de Angkor Wat (na imaxe), Angkor Thom, Bayon, así como o próximo Banteay Srei e os templos de Roluos representan diferentes períodos da arquitectura khmer e están ricamente decorados con esculturas e esculturas en pedra. A arte khmer tivo unha importante influencia na rexión máis ampla. Tras a súa inscrición, o xacemento foi catalogado como en perigo de extinción para garantir a súa conservación, mais foi eliminado da lista en 2004.[4][5][7] |
| 02 | Templo de Preah Vihear |
 |
Preah Vihear | 2008 | 1224: i (cultural) | O templo, que data da primeira metade do século XI, é un bo exemplo da arquitectura khmer. O complexo do templo, que comprende varios santuarios e escaleiras ao longo dun eixe de 800 m, está dedicado a Shiva e está ricamente decorado con esculturas en pedra. Atópase no bordo dunha meseta montañosa con vistas ás chairas e, pola súa afastada situación, está ben conservada.[8] |
| 03 | Zona do templo de Sambor Prei Kuk, sitio arqueolóxico da antiga Ishanapura |
 |
Kompung Thom | 2017 | 1532; ii, iii, vi (cultural) | Ishanapura foi a capital do Imperio Chenla a finais do século VI e principios do VII d.C. A área arqueolóxica comprende 186 templos de pedra arenisca nun estilo arquitectónico único (o estilo Sambor Prei Kuk) a partir do cal se desenvolveu gradualmente o estilo angkoriano. O estilo dos templos procede da tradición hindú con influencias do budismo e do animismo. As inscricións dos templos en sánscrito e en khmer antigo mencionan o concepto de Deus-Rei, un sistema de goberno que existiu en Camboxa e Tailandia ata o século XX.[9] |
| 04 | Koh Ker: Sitio arqueolóxico da antiga Lingapura ou Chork Gargyar |
|
Preah Vihear | 2023 | 1667; ii, iv (cultural) | Koh Ker foi a capital do Imperio Khmer baixo o rei Jayavarman IV na primeira metade do século X. Agora en ruínas e de difícil acceso, os restos da cidade conteñen templos hindús, santuarios, monumentos e sistemas de xestión da auga.[10] |
Lista de lugares candidatos editar
Ademais dos sitios inscritos na lista do Patrimonio da Humanidade, os estados membros poden manter unha lista de sitios provisionais que poden considerar para ser nomeados. Só se aceptan candidaturas para a lista do Patrimonio da Humanidade se o sitio figuraba previamente na lista provisional.[11] Camboxa conta con sete lugares na súa lista de candidatos.[3]
| Nome | Imaxe | Localización (provincia) | Ano da inclusión | Datos da UNESCO | Descrición |
|---|---|---|---|---|---|
| O sitio de Angkor Borei e Phnom Da |
|
Takéo | 2020 | i, ii, iv (cultural) | Angkor Borei foi unha capital de Funan, unha entidade política khmer que durou até finais do século VI. Consérvanse edificios de ladrillo, murallas e varias canles, así como algunhas das primeiras inscricións khmer. Phnom Da (na imaxe) é un monte próximo con restos de dous templos e varias covas con santuarios. Os dous sitios representan os primeiros estilos de arte khmer que se desenvolveron baixo a influencia da India, fusionando elementos do hinduísmo e do budismo, e tamén foron influenciados pola arte greco-budista.[12] |
| O complexo arqueolóxico de Banteay Chhmar |
|
Banteay Meanchey | 2020 | ii, iii, iv (cultural) | O complexo do templo de Banteay Chhmar data dos séculos XII e XIII e foi construído ao estilo Bayon. Está decorado con esculturas de pedra que representan escenas da mitoloxía hinduísta e escenas da guerra entre os khmer e chams. Unha característica importante do complexo é un gran depósito de auga artificial, un baray, cunha illa no medio.[13] |
| Templo de Beng Mealea |
|
Siem Reap | 2020 | ii, iv (cultural) | O templo foi construído no século XII, no período Angkor, durante o reinado do rei Suryavarman II. O gran complexo está na súa maioría en ruínas e aínda non comezaron as reformas. Pola súa localización nunha intersección de importantes rutas comerciais, era un centro comercial rexional. Consérvanse os restos dalgunhas estruturas de xestión da auga.[14] |
| Antiga cidade de Oudong |
|
Kandal | 2020 | ii, iv (cultural) | Oudong foi a capital do período postangkoriano, do século XVII ao XIX. A cidade estaba implicada no comercio con países do sueste asiático e tamén con Europa. Tiña enclaves para albergar estranxeiros, entre eles os chineses, chams, xaponeses, portugueses, españois, holandeses e ingleses. A montaña sobre a cidade (na imaxe) alberga stupas da familia real.[15] |
| Phnom Kulen: Sitio arqueolóxico/ Antigo sitio de Mahendraparvata |
|
Siem Reap | 2020 | ii, iv, v (cultural) | Phnom Kulen é unha cadea montañosa cun forte significado simbólico para o pobo khmer. Inclúe a cidade de Mahendraparvata, onde o rei Jayavarman II declarou a súa independencia de Xava en 802. A arquitectura da cidade marca a transición do período preangkoriano ao período angkoriano, con varios templos e monumentos parcialmente conservados. Foi unha das primeiras cidades de Camboxa en utilizar un plan hipodámico. Algúns monumentos da zona tamén datan do período postangkoriano.[16] |
| Antiga prisión M-13 / Museu do xenocidio Tuol Sleng (antiga S-21)/ Centro de xenocidio Choeung Ek (antigo lugar de execucións S-21) |
|
Phnom Penh, Kampong Chhnang | 2020 | iii, iv, vi (cultural) | Esta candidatura abrangue tres lugares do xenocidio camboxano baixo o réxime dos Khmer vermellos nos anos 70. M-13 foi unha prisión creada por Kang Kek Iew para adestrar aos gardas de prisións a deter, torturar e matar. Tuol Sleng foi unha escola convertida en prisión onde máis de 18.000 persoas foron detidas, torturadas, interrogadas e logo levadas ao lugar de execución próximo de Choeung Ek. Dende aquela, os tres lugares foron convertidos en lugares conmemorativos.[17] |
| O complexo antigo de Preah Khan Kompong Svay |
|
Preah Vihear | 2020 | ii (cultural) | Preah Khan Kompong Svay foi unha gran cidade provincial e un complexo relixioso do período angkoriano. Foi construída principalmente entre o século XI e comezos do XIII. O templo está decorado con motivos budistas. A cidade tiña unha importante industria do ferro, debido aos recursos férreos próximos.[18] |
Notas editar
- ↑ UNESCO, ed. (21 de novembro de 1972). "Convención para a Protección do Patrimonio Mundial, Cultural e Natural" (PDF).
- ↑ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 1 de febreiro de 2021. Consultado o 3 de febreiro de 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 "Cambodia". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 22 de marzo de 2022. Consultado o 27 de marzo de 2022.
- ↑ 4,0 4,1 "World Heritage Committee: Sixteenth session" (PDF). UNESCO World Heritage Centre. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 4 de marzo de 2007. Consultado o 27 de marzo de 2022.
- ↑ 5,0 5,1 "World Heritage Committee: Twenty-eighth session" (PDF). UNESCO World Heritage Centre. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 27 de novembro de 2005. Consultado o 27 de marzo de 2022.
- ↑ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 12 de xuño de 2016. Consultado o 17 de agosto de 2018.
- ↑ "Angkor". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 29 de setembro de 2020. Consultado o 27 de marzo de 2022.
- ↑ "Temple of Preah Vihear". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 4 de xullo de 2018. Consultado o 27 de marzo de 2022.
- ↑ "Temple Zone of Sambor Prei Kuk, Archaeological Site of Ancient Ishanapura". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 4 de xullo de 2018. Consultado o 27 de marzo de 2022.
- ↑ "Koh Ker: Archeological site of Ancient Lingapura Or Chok Gargyar". UNESCO World Heritage Centre. Consultado o 17 de setembro de 2023.
- ↑ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 20 de xullo de 2017. Consultado o 25 de xullo de 2017.
- ↑ "The Site of Angkor Borei and Phnom Da". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 23 de xuño de 2020. Consultado o 29 de marzo de 2022.
- ↑ "The Archeological complex of Banteay Chhmar". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 22 de xaneiro de 2021. Consultado o 29 de marzo de 2022.
- ↑ "Beng Malea Temple". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 23 de outubro de 2020. Consultado o 29 de marzo de 2022.
- ↑ "Ancient City of Ondong". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 23 de xuño de 2020. Consultado o 29 de marzo de 2022.
- ↑ "Phnom Kulen: Archeological Site/Ancient Site of Mahendraparvata". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 20 de setembro de 2020. Consultado o 29 de marzo de 2022.
- ↑ "Former M-13 prison/ Tuol Sleng Genocide Museum (former S-21)/ Choeung Ek Genocidal Centre (former Execution Site of S-21)". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 20 de marzo de 2021. Consultado o 29 de marzo de 2022.
- ↑ "The ancient complex of Preah Khan Kompong Svay". UNESCO World Heritage Centre. Arquivado dende o orixinal o 21 de setembro de 2020. Consultado o 29 de marzo de 2022.
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Patrimonio da Humanidade en Camboxa
 |