Glandula thyreoidea

Cave: notitiae huius paginae nec praescriptiones nec consilia medica sunt.

Glandula thyreoidea
Cognitores
TA	A11.3.00.001
Anatomia

Situs glandulae in collo.
Systema	endocrineum

Glandula thyreoidea^[1] sive thyreodea^[2] seu scutiformis^[2] est glandula endocrinea corporis hominis ac multorum animalium. Nomen sumpsit de cartilagine thyroidea laryngis, ante quam posita est. A glandula thyreoidea varia hormonta secreta sunt, quae metabolismum et incrementum corporis dirigunt.

In medicina, endocrinologia, mala et morbi glandulae thyreoideae et metabolismi hormontum thyreoidalium frequenter observantur. Struma significat tumescentia glandulae, saepe in regionibus orbis terrarum, quo homines iodo carent. Functio normalis euthyreosis, accelerata hyperthyreosis, diminuta hypothyreosis dicitur. Etiam carcinomata glandulae notae sunt.

Anatomia recensere

Embryogenesis recensere

Iam ab hebdomade quarta post menstruationem (p. m.) quaedam proliferatio epithelialis fundo pharyngis, ubi base linguae, inter tuberculum impar (ex arcu pharyngei primo derivatum) et copulam linguae (ex arcu secundo pharyngei) apparet. Primaria haec proliferatio, ductus thyreoglossus notus, cum foramine caeco fundi lingualis coniuncta est. Paulo post deorsum discessa, in panniculos duos dividitur; deinde vesiculae multae, progenitores folliculorum (acinorum), oriuntur. Initio folliculi epithelium cuboideum continent, denique tantum colloidum thyreoidale, quod multitudine intra folliculos usque ad partum auget, donec fine graviditatis de glandula thyreoidale colloidali dicitur. Immediate ante partum glandula plene sanguinis est. Nimirum post partum pondus glandulae diminuerit, quia sanguis sub partu de glandula expressus est, et, pariter, fere totum colloidum ex glandula elisum, ergo organum nunc glandula parenchymatosa vocatur. Sane usque ad pubertatem pondus glandulae iterum auget. Iuxta viginti annos natum pondus cum 25 g maximum est. Denique tarditudine pondus usque ad senectutem detrahetur.

Anatomia macroscopica recensere

Glandula thyreoidea est glandula papilionis instar in parte colli anteriore sita tracheam adiacens. Dividitur glandula in duo lobos, lobum dextrum et lobum sinistrum. Interpositus transitus tenuior, isthmus nominatur, est. Forma papilionis dicti constituens utroque lobo cornu superior et cornu inferior est.

Anatomia microscopica recensere

Sub microscopio visibiles sunt 1 colloidum, 2 cellulae endotheliales (thyreocyti), 3 laminae basalis cellularum endothelialium.

Compingitur glandula ex multiplicibus acinis (folliculis) de forma spherica. Cinguntur acini de materia proteinacea nominatur colloidum. Cellulae epitheliales ipsae glandulae thyreoideae nominantur thyreocyti. Eae proteinum thyreoglobinum formant, quod colloidum constituit. Thyreoglobulino praecursores hormontum thyreoidalium appositi sunt.

Providentia vascularis recensere

Providentia arterialis per arteriam thyreoideam superiorem et inferiorem fit; effluxus venalis per venas superiorem, mediam, et inferiorem/inferiores.

Anatomia topographica recensere

Glandulam thyreoideam in regione cervicali anteriori, ubi in trigono musculari, reperimus. Trigonum musculare est regio colli anterior inter os hyoideum et sternum.

Physiologia recensere

Iodum recensere

Conferatur pagina principalis Iodum.

Generationis hormontum thyreoidalium elementum iodum I^- (simplice negative oneratum) pernecesse est. Doses iodi minimae ad vitam necessariae ex aetatibus, velut graviditate lactationeque ineuntibus, pendent^[3]:

ab partu ad 6 menses natum: die 110 µg,
infantes ab 7 mensibus nati ad 12 menses: die 130 µg,
pueri ab 1 anno nati ad 7 annos: die 90 µg,
pueri ab 8 annis nati ad 12 annos: die 120 µg,
adulescentes ab 13 annis nati ad 18 annos: die 150 µg,
adulti ab 18 annis nati: die 150 µg,
in graviditate: die 220 µg,
in lactatione: die 290 µg.

Materia essentialis iodum nutrimentis addendum est. Cum non pauca (ut frumentorum, leguminum, holerum, fructuum, lactis productaque sui, carnium, fluminis piscium) iodo careant - plerisque non plus quam 6µg/100 g insunt, in plurimis civitatibus iodum sali comerciali (circiter 2 000 µg/100g) addatur; fons principalis hodierna nutrimen cum sale est. Hac de causa plerisque in civitatibus industriosis homo circiter 500µg I^- die consumit, et 120µg die glandulae thyreoideae assumuntur.

Munera recensere

(S)-thyroxinum (T₄)

Munus principale glandulae thyreoidea generationem hormontum liberationemque eorum est. Hormonta ex glandula thyreoida in sanguinem liberata multiplices effectus organismi exercent. Haec hormonta thyreoidalia, tri-iodo-thyroninum (T₃) enim, et triiodothyronino quantitatibus maioribus thyroxinum (T₄), quod ex iodo et aminoacido tyrosino generatur. Hormonta thyreoidalia metabolismo, systemati cardiovasculari, et incremento organismi momenta maxima habent. Intra organismi cellulas receptoria hormontum thyreoidalium inveniuntur.

Praeterea glandula thyreoidea peptidum hormon calcitoninum fabricat.

Biochemia recensere

Ut supra descriptum hormonta thyreoidealia intra corpus munera momentorum maximorum adhibere solent. Ea sunt:

T₄: Thyroxinum
T₃: 3,3′,5-Triiodo-L-thyroninum
rT₃: 3,3′,5′-Triiodo-L-thyroninum
3,3′T₂: 3,3′-Diiodo-L-thyroninum

Tetraiodothyroninum sive vulgo thyroxinum, cum atomis iodi quattuor (T₄),
triiodothyroninum, cum atomis iodi tribus (T₃),
triiodothyroninum versum, cum atomis iodi tribus, quoque (rT₃),
3,3'-diiodothyroninum, cum atomis iodi duobus (3,3'-T₂), et
3,5'-diiodothyroninum, cum atomis iodi duobus, quoque (3,5'-T₂).

Synthesis prohormontis thyroxini ex aminoacidi tyrosino ope enzymi thyroidi peroxidasis (sive thyroperoxidasis, TPO) gradatim fit.

Mala et morbi glandulae thyreoideae recensere

Struma

Struma - tumescentia glandulae. Cum nodulis: Struma nodosa
Hyperthyreosis - functio accelerata
Hypothyreosis - functio diminuta

Pinacotheca recensere

Multiplices thyreocyti colloida (undiformia) cingunt.

Notae recensere

↑ His (1895). Die anatomische Nomenclatur. Nomina Anatomica. Der von der Anatomischen Gesellschaft auf ihrer IX. Versammlung in Basel angenommenen Namen. Lipsiae: Verlag von Veit & Comp.
↑ ^2.0 ^2.1 Kraus, L.A. (1844). Kritisch-etymologisches medicinisches Lexikon (Dritte Aufgabe). Gottingae: Verlag der Deuerlich- und Dieterichschen Buchhandlung.
↑ NIH de consumptione iodi ex nutrimentis (Anglice)

Haec stipula ad medicinam spectat. Amplifica, si potes!

Haec stipula ad biologiam spectat. Amplifica, si potes!

[His-1] His (1895). Die anatomische Nomenclatur. Nomina Anatomica. Der von der Anatomischen Gesellschaft auf ihrer IX. Versammlung in Basel angenommenen Namen. Lipsiae: Verlag von Veit & Comp.

[Kraus-2] 2.0 ^2.1 Kraus, L.A. (1844). Kritisch-etymologisches medicinisches Lexikon (Dritte Aufgabe). Gottingae: Verlag der Deuerlich- und Dieterichschen Buchhandlung.

[3] NIH de consumptione iodi ex nutrimentis (Anglice)

[1]

[2]

[3]